وقتی سازمان‌ها تصمیم می‌گیرن به سمت Cloud حرکت کنن، یکی از اولین سؤال‌ها اینه که هزینه‌ها چطور تغییر می‌کنن؟
پاسخ این سؤال به دو مفهوم مهم مالی مربوط می‌شه: CAPEX و OPEX.
در این مقاله قراره با زبانی ساده این مفاهیم رو بررسی کنیم و ببینیم چرا مدل OPEX در اژور یکی از دلایل اصلی مهاجرت سازمان‌ها به فضای ابریه.
CAPEX یعنی چی؟
CAPEX یا Capital Expenditure همون هزینه سرمایه‌ایه.
یعنی هزینه‌هایی که برای خرید دارایی‌های فیزیکی یا بلندمدت صرف می‌شن، مثل:
-
خرید سرورهای فیزیکی
-
تجهیزات ذخیره‌سازی
-
نرم‌افزارهای لایسنس‌دار دائمی
-
دیتاسنتر اختصاصی
وقتی CAPEX پرداخت می‌کنی، یعنی داری برای یه زیرساخت بزرگ سرمایه‌گذاری می‌کنی؛ حتی اگه الان کل ظرفیتش رو استفاده نکنی.
OPEX یعنی چی؟
OPEX یا Operational Expenditure به معنی هزینه‌های عملیاتیه.
یعنی هزینه‌هایی که به‌صورت جاری و بر اساس مصرف پرداخت می‌شن، مثل:
-
هزینه استفاده ماهانه از ماشین مجازی در Azure
-
هزینه ذخیره‌سازی دیتا در Blob Storage
-
هزینه پردازش در Azure Functions یا App Service
OPEX بیشتر شبیه به پرداخت قبض برقه:
هرچقدر مصرف کنی، همون‌قدر پرداخت می‌کنی.
مقایسه CAPEX و OPEX با یه مثال ساده
فرض کن یه شرکت می‌خواد یه وب‌اپلیکیشن راه‌اندازی کنه:
حالت CAPEX:
خرید سرور
خرید لایسنس ویندوز سرور
نصب و پیکربندی سیستم‌ها
نگهداری و مانیتورینگ سرور
استخدام نیروی متخصص برای دیتاسنتر
هزینه بالا در ابتدا + هزینه‌های پنهان در طول زمان
حالت OPEX (با Azure):
ساخت ماشین مجازی در Azure
پرداخت ساعتی یا ماهیانه بر اساس استفاده
مدیریت خودکار از طریق Azure
مقیاس‌پذیری آسان و سریع
پرداخت منعطف + تمرکز روی اپلیکیشن به جای زیرساخت
چرا شرکت‌ها OPEX رو انتخاب می‌کنن؟ مخصوصاً تو Azure
-
مقیاس‌پذیری پویا: به راحتی می‌تونی منابع رو زیاد یا کم کنی بدون هزینه اولیه سنگین.
-
صرفه‌جویی در هزینه‌ها: فقط برای منابعی که استفاده می‌کنی پول می‌دی.
-
سرعت در راه‌اندازی: نیازی به خرید و نصب تجهیزات فیزیکی نداری.
-
کاهش پیچیدگی نگهداری: Azure خودش مدیریت زیرساخت رو انجام می‌ده.
چطوری Azure به مدل OPEX کمک می‌کنه؟
Microsoft Azure بر پایه مدل پرداخت به‌ازای استفاده (Pay-as-you-go) طراحی شده.
یعنی به‌جای اینکه سرور بخری، فقط منابع موردنیازتو اجاره می‌کنی.
مثلاً:
-
ماشین مجازی بساز و فقط ساعتی که فعاله، هزینه بده.
-
App Service راه بنداز و فقط به‌ازای مصرف پردازشی پرداخت کن.
-
از Azure Reservations استفاده کن و تا ۷۲٪ در هزینه‌ها صرفه‌جویی کن.
جمع‌بندی 🔍
مدل CAPEX برای دنیای سنتی طراحی شده بود؛ جایی که شرکت‌ها زیرساخت رو خودشون می‌خریدن، نصب می‌کردن و نگهداری می‌کردن. اما حالا با رشد سریع کسب‌وکارها و نیاز به چابکی، مدل OPEX در پلتفرم‌هایی مثل Azure به گزینه‌ای به‌صرفه‌تر، سریع‌تر و قابل انعطاف تبدیل شده.
اگه دنبال ساختار هزینه‌ای منعطف‌تر، مقیاس‌پذیر و بدون دردسر هستی، وقتشه که مدل OPEX رو با کمک Azure جدی بگیری.
